BOD و COD

[naderloo]

مواد آلی با وزن ملکولی پایین که قابل حل در آب هستند، این قابلیت را دارند که توسط باکتری ها یا قارچ های هوازی تجزیه و یا به عبارتی اکسیده شوند. در حقیقت باکتری ها یا سایر میکروارگانیزم های موجود در آبهای طبیعی و بخصوص فاضلاب ها از این نوع مواد آلی به عنوان یک منبع تغذیه و کسب انرژی استفاده می کند. باکتری ها هوازی که در فاضلابها زیست می کنند با مصرف اکسیژن محلول در آب علاوه بر تنفس، به اکسیداسیون و تجزیه کردن این مواد می پردازد و در نتیجه اکسیژن محلول در آب به موازات این عمل حیاتی به تدریج تغییر می کنند. این شیوه از بین رفتن مواد آلی و آلوده ساز را توسط باکتر های هوازی بنام خود پالایش یا خود تصفیه کنندگی فاضلاب می شناسند بطوری که اگر یک نمونه فاضلاب و یا آب آلوده، اکسیژن محلول و میکروارگانیزم زنده و فعال به حد کافی داشته باشد، می توان انتظار داشت که پس از مدتی، حداقل نیمی از این مواد آلوده کننده آلی تجزیه شده و از بین بروند.
(Biological Oxygen Demand) BOD
نرخ مصرف اکسیژن در داخل آب توسط ارگانیزم هاست. اگر BOD کم باشد، آب پاک و فاقد ارگانیزم است یا آنکه ارگانیزمهای داخل آب مرده و نیازی به مصرف اکسیژن ندارند. BOD مقدار اکسیژن لازم برای ثبات بیولوژیکی در آب است.
اگر BOD آبی ppm 1 و یا کمتر باشد، آب بدون بار میکروبی و میکروارگارنیزم هاست . آب با BOD تا ppm 5 نسبتاً بهداشتی محسوب می شود و وقتی که BOD به بیشتر از ppm 5 برسد، سلامت آب مورد تردید قرار می گیرد . اما اگر مقدار BOD از ppm 20 تجاوز کند،آب ناسالم است .
BOD چگونه تعیین می شود ؟
دو بطری از یک نمونه آب یا فاضلاب پر می شوند. میزان DO (اکسیژن محلول در آب) یکی اندازه گیری می شود سپس درب بطری دیگر را بسته و داخل همان جریان آب به مدت 5 روز قرار می گیرد ( برای حفظ شرایط محیطی مثل درجه حرارت ، زمان و نور ) بعد از 5 روز DO ظرف دوم اندازه گیری شده و اختلاف DO ظرف اول و دوم مشخص کننده BOD5 است .بالا رفتن این اختلاف (اختلاف اکسیژن محلول در آب) نشان دهنده وجود میکروارگانیزمها و باکتری در نمونه آب است که در طی این مدت 5 روز، توسط ارگانیزمها مصرف شده است. هرچه مقدار میکروارگانیزمها در آب نمونه کم باشد، اکسیژن کمتری مصرف می کنند و اختلاف اکسیژن محلول بین دو نمونه کمتر می شود. و هرچه این اختلاف به صفر نزدیک تر باشد، نشان از پاک بودن آب نمونه است.
درجه حرارت ، نور و زمان عوامل موثر در BOD هستند . از این رو نمونه دوم در درجه حرارت 20درجه سانتی گراد و در محیط به مدت 5 روز باشد