مبارزه با Øشرات ØŒ جوندگان Ùˆ موجودات موذی
ارسال شده: 12 ژوئن 2013 16:52
بخش پنجم ) مبارزه با Øشرات ØŒ جوندگان Ùˆ موجودات موذی (بهسازی – سمپاشی – گندزدائی)
الÙ) مشکلات ناشی از Øشرات ØŒ جوندگان Ùˆ موجودات موذی در اردوگاهها
از مشکلات دیگری Ú©Ù‡ متعاقب بØرانها ایجاد شده Ùˆ سلامت آسیب دیدگان را بخطر Ù…ÛŒ اندازد رشد Ùˆ تکثیر عوامل میکروبی بیماریزا Ùˆ نیز تکثیر Øشرات از قبیل مگس ØŒ پشه ØŒ سوسک Ùˆ همچنین تکثیر جوندگان به ویژه موش را Ù…ÛŒ توان نام برد Ùˆ در بعضی مواقع بخاطر بر همزدن Ù…Øیط زیست طبیعی موجوداتی از قبیل گزندگان ØŒ مار ØŒ عقرب ØŒ رطیل Ùˆ برخی جانوران منطقه ØŒ امنیت آسیب دیدگان را تهدید نموده Ùˆ مشکلات آنها را مضاع٠خواهند کرد.
وجود اجساد ØŒ لاشه موجودات ØŒ دÙع نا صØÛŒØ Ùضولات Ùˆ مدÙوع ØŒ تلنبار شدن زباله ØŒ وجود برکه ها Ùˆ ماندآبها ØŒ Ùساد مواد غذائی Ùˆ معضلاتی Ú©Ù‡ بویژه در روزهای اولیه بØران Ùˆ سپس تا هنگام ساماندهی Ùˆ ایجاد نظم در Ù…Øلهای اسکان آسیب دیدگان بوجود Ù…ÛŒ آید موجب تعÙÙ† شدید شده Ùˆ شرایط مناسبی برای میکروبها ØŒ Øشرات Ùˆ موجودات موذی Ùراهم Ù…ÛŒ کنند. بعضی میکروبها از خود موادی ØªØ±Ø´Ø Ù…ÛŒ کنند Ú©Ù‡ به آنها سم Ù…ÛŒ گویند Ùˆ این سموم Øتی با Øرارت هم از بین نرÙته Ùˆ ممکن است از راههای مختل٠مثل خوردن غذای آوده وارد بدن شده Ùˆ ایجاد مسمومیت نمایند. همچنین عوامل بیماریزا از طریق نیش زدن Øشره ØŒ مدÙوع Øشره ØŒ خوردن Ùˆ له شدن Øشره Ùˆ استنشاق هوای آلوده به مدÙوع Øشره ناقل به اشخاص سالم انتقال Ù…ÛŒ یابند. ترس از بندپایانی مثل عنکبوتها ØŒ عقربها گاهأ منجر به ضایعات عصبی Ù…ÛŒ شوند، ایجاد مزاØمت Ùˆ آزار بصورت نیش Ùˆ گزش به ویژه در کودکان Ùˆ اشخاصی Ú©Ù‡ پوست بدنشان ظری٠و Øساس بوده Ùˆ سبب تØرکات پوستی آنها Ù…ÛŒ شوند.
موشها علاوه بر خسارات اقتصادی که بر منابع غذائی وارد می کنند مخاطرات بهداشتی ایجاد کرده و موجب بروز بیماری می گردند.
ب) راههای پیشگیری و مبارزه با موجودات موذی و عوامل بیماریزا:
بهداشت عمومی یکی از عوامل مهم در سلامت مردم است ØŒ برای تأمین سلامت جامعه ØŒ بهداشت هم به صورت Ùردی Ùˆ هم به صورت اجتماعی باید رعایت گردد. بهداشت Ùردی Ùˆ اجتماعی مکمل یکدیگرند Ùˆ رعایت بهداشت Ùردی به تنهایی کاÙÛŒ نخواهد بود زیرا انسان جدا از مردم Ùˆ اجتماع زندگی نمی کند Ùˆ رعایت یا عدم رعایت بهداشت هر Ùرد روی سلامت سایرین اثر Ù…ÛŒ گذارد.
1- بهسازی Ùˆ ایمن سازی Ù…Øیط :
ساده ترین Ùˆ عملی ترین اقدامی Ú©Ù‡ هر Ùرد Ù…ÛŒ تواند در پیشگیری از عوامل بیماریزائی Ùˆ رشد Ùˆ تکثیر موجودات موذی از خود نشان دهد بهسازی Ù…Øیط است بدین معنی Ú©Ù‡ میکروبها ØŒ Øشرات ØŒ جوندگان Ùˆ موجدات موذی در Ù…Øیطهائی رشد Ùˆ تکثیر پیدا Ù…ÛŒ کنند Ú©Ù‡ شرایط لازم را برای زندگی داشته باشند این شرایطچیزی نیست جز آلودگیها ØŒ ناپاکیها ØŒ مواد زائدی مثل پسمانده های غذا Ùˆ زباله ها ØŒ ماندآبها Ùˆ برکه های Ùاضلاب Ùˆ در مجموع شرایطی Ú©Ù‡ موجودات Ú©ÙˆÚ†Ú© Ùˆ بزرگ بتوانند به راØتی رشد Ùˆ تکثیر پیدا کنند. بهسازی Ù…Øیط در واقع اقداماتی است Ú©Ù‡ این شرایط را از بین Ù…ÛŒ برد، بعبارتی با اقداماتی مثل جمع آوری صØÛŒØ Ùˆ به موقع زباله Ùˆ مواد زائد Ùˆ دور کردن این مواد روی پنجره ها Ùˆ چاه های Ùاضلاب ها ØŒ پوشاندن آب انبارها Ùˆ مخازن آب ØŒ دÙع صØÛŒØ Ù…Ø¯Ùوع Ùˆ Ùضولات ØŒ ØÙاظت شخصی Ùˆ اقدامات مشابه Ù…ÛŒ توان بدون استÙاده از Ù‡ گونه مواد شیمیائی مثل سموم Ùˆ مواد ضد عÙونی کننده ØŒ Ù…Øیط را بهسازی نمود بطوریکه امکان نشو Ùˆ نما برای موجودات موذی Ùˆ میکروبها Ùراهم نشود ØŒ با رعایت نظاÙت Ùˆ سالم سازی Ù…Øیط علاوه بر پیشگیری از بیماریها ØŒ از آلوده کردن Ù…Øیط توسط سموم Ùˆ مواد شیمیائی خودداری شده Ùˆ همراه شرایط طبیعی Ù…Øیط ØÙظ خواهد شد.
2- استÙاده از مواد شیمیائی (سموم Ùˆ مواد گند زدا ):
دربعضی شرایط به دلیل بالا بودن آلودگی به ناچار باید از مواد شیمیائی نیز استÙاده کرد اما استÙاده از این مواد هم زمانی مؤثر خواهد بود Ú©Ù‡ با بهسازی Ù…Øیطهمراه باشد ØŒ استÙاده از سموم Ùˆ مواد شیمیادی نیاز به متخصصین Ùˆ آگاهی داشته Ùˆ هر نوع سمی را نمی توان به راØتی در Ù…Øیط مسکونی استÙاده کرد مگر زیر نظر کارشناسان مربوطه Ùˆ با رعایت نکات امنی ØŒ در غیر این صورت ممکن است علاوه بر تأثیرات بد زیست Ù…Øیطی Ùˆ مقاومت موجوات Ùˆ میکروبها موجب مسمومیت اÙراد شده Ùˆ زیانهائی به بار آید.
بکار بردن سمومی Ú©Ù‡ در بسته های مخصوص خانگی Ùˆ یا قوطیهای تØت Ùشار (اسپری) تهیه شده Ùˆ در شرایط بØران Ú©Ù…Ú© مؤثری در کاهش Øشرات Ùˆ موجودات موذی خواهند کرد.
3- روشهای کنترل Ùˆ ØÙاظت :
1- مگس و پشه :
- از بین بردن آبهای راکد Ùˆ عل٠های سطØÛŒ در آبهای راکد
- نصب توری و پشه بند
- دÙع صØÛŒØ Ù…Ø¯Ùوع Ùˆ Ùضولات
- جمع آوری Ùˆ دÙع صØÛŒØ Ø²Ø¨Ø§Ù„Ù‡
- پاشیدن Ù†Ùت یا گازوئیل روی آبهای سطØÛŒ راکد Ùˆ Ùاضلاب
- استÙاده از سمومی مثل Ùایکام ØŒ بایگون ØŒ پرمترین (آمبوش – کوپکس ) زیر نظر کارشناسان مربوطه
2- شپش :
اسکان تعدادی از مردم در اردوگاها Ùˆ سر پناهای موقت به علت تماس نزدیک اÙراد سالم با اÙراد آلوده خطر شیوع Ùˆ تکثیر این Øشره را Ùراهم Ù…ÛŒ سلزد . شپش بدن Ú©Ù‡ ناقل Ù…ÛŒ باشد تقریبأ همیشه بین لباس وپوست پیدا Ù…ÛŒ شود انتقال عوامل بیماریزا از طریق مدÙوع شپش Ùˆ یا شپش له شده انجام Ù…ÛŒ گیرد، تعداد شپش ها زمانیکه بهداشت Ùردی ضعی٠بوده (کمبود آب ØŒ صابون Ùˆ یا لباس ) Ùˆ یا تعداد جمعیت زیاد باشد Ùˆ یا هوا سرد باشد اÙزایش پیدا Ù…ÛŒ کند.
برای کنترل این Øشره باید به مکان شستشو Ùˆ Øمام دسترسی پیدا کرد ØŒ شستشوی بدن با آب گرم Ùˆ صابون ØŒ شستشوی لباسها با مواد شوینده قوی Ùˆ آب داغ Ùˆ خشک نمودن آنها در مقابل نور خورشید ØŒ در صورت امکان استÙاده از اتوی داغ ØŒ عدم استÙاده از برس یا شانه اÙراد دیگر ØŒ کوتاه کردن موها بسیار مؤثر Ù…ÛŒ باشد، در صورت امکان Ùˆ دسترسی Ù…ÛŒ توان به راØتی از شامپو بنزن هگزاکلراید استÙاده کرد.
در مواردی دیده شده Ú©Ù‡ در اردوگاها برای مبارزه با شپش اقدام به سمپاشی داخل اماکن Ù…ÛŒ کنند Ú©Ù‡ به هیچ وجه اØتیاجی به آن نیسشت Ùˆ جز به خطر انداختن سلامتی اشخاص Øاصلی نخواهد داشت زیرا شپش مدت بسیار کوتاهی در خارج از بدن Ù…ÛŒ گذراند Ùˆ سریعأ خود را را به بدن Ù…ÛŒ رساند.
استÙاده از مواد شیمیائی Ùˆ سموم زیر در صورتیکه زیر نظر کارشناسان مربوطه انجام گیرد توصیه میشود.
پرمترین5/2 5 در هزار روی سر Ùˆ بدن اÙراد Ùˆ پودر گامکسان 1 درصد Ùˆ DDT 10 درصد برای لباسها Ùˆ Ù…Øلهای خواب استÙاده گردد.
ساس:
ساسها اغلب اوقات خود را در شکاÙها ØŒ ترکها Ùˆ سایر Ù…Øلهای قابل اختÙا در دیوارها Ùˆ سق٠اماکن Ùˆ Øیوانی Ù…ÛŒ گذارنند Ùˆ نیش آنها ممکن است باعث اثرات پوستی خیلی شدید، خارش Ùˆ بر اÙروختگی صورت شده Ùˆ در مواردی موجب تهوع Ùˆ تند شدن نبض گردد.
مبارزه شیمیائی با این Øشره باید زیر نظر کارشناسان متخصص انجام گیرد Ú©Ù‡ در این صورت میتوان از سمومی مثل لیندین ØŒÙایکام ØŒ دلتامترین ØŒ پرمترین ØŒ استÙاده Ùˆ Ø³Ø·ÙˆØ Ø±Ø§ سمپاشی نمود.
3- Ú©Ú© :
کنترل Ú©Ú© ها اصولأ با تمیز کردن Ù…ØÙ„ زندگی مردم در سرپناها Ùˆ نظاÙت وسائل خواب Ùˆ لباس ها Ù…ÛŒ توان Ù…Øیط را برای این Øشره نامناسب کرد. در صورت آلودگی Ú©Ú© به طاعون لازم است Ù…ØÙ„ اردوگاه از منطقه آلوده به Ù…ØÙ„ دیگری انتقال داده شود Ùˆ مبارزه با Ú©Ú© بطور جدی در لانه جوندگان بعمل آید.
مبارزه شیمیائی با Ú©Ú© زیر نظر کارشناسان متخصص صورت گیرد Ùˆ میتوان از سمومی مثل کوپکش یا آبوش ØŒ بایگون ØŒ Ùایکام ØŒ دیازینون Ùˆ مالاتیون استÙاده کرد.
4- سوسک :
سوسکها برای ادامه زندگی به مقدار کاÙÛŒ آب Ùˆ غذا Ùˆ Ù…ØÙ„ÛŒ برای مخÙÛŒ شدن نیاز داشته Ú©Ù‡ غالبأ در آشپزخانه ها ØŒ پشت Ùˆ اطرا٠کمد ها ØŒ گنجه ها Ùˆ Ù‚Ùسه ها ØŒ ظر٠شوئی ها ØŒ یخچال Ùˆ نواØÛŒ Ú©Ù‡ Ù…ØÙ„ نگهداری مواد غذائی هستند همچنین لوله ها Ùˆ دودکشها Ùˆ Ùاضلاب رودها زندگی Ù…ÛŒ کنند.
کلید اصلی مبارزه با سوسکها پاکیزگی Ùˆ نظاÙت بوده Ùˆ استÙاده از Øشره Ú©Ø´ بدون آنکه همراه Ùˆ متکی به بهسازی Ùˆ بهداشت باشد Ùقط آسایش موقت ایجاد کرده Ùˆ راه اساسی نیست. لذا باید Ù…Øیط را کاملأ تمیز کرد Ùˆ از ریخت Ùˆ پاش ذرات مواد غذائی خودداری Ùˆ Ú©Ùشور یا Ù…ØÙ„ خروج Ùاضلاب با توری ریز پوشیده شود . زباله به موقع جمع آوری Ùˆ درب کیسه کاملأ بسته شود استÙاده از سمومی Ú©Ù‡ برای مصار٠خانگی تهیه شده Ùˆ در بسته های ساده Ùˆ قوطیهای تØت Ùشار (اسپری) Ùˆ قلمهای سوسک Ú©Ø´ مثل بایگون ØŒ مالاتیون ØŒ کوپکس ØŒ سولÙاگ ØŒ دیازینون Ùˆ Ùایکام زیر نظر کارشناسان متخصص استÙاده نمود.
5- موش :
موش ها Øیوانات بسیار باهوش Ùˆ در عین Øال نسبت به رویدادهای اطرا٠خود مشکوک Ù…ÛŒ باشند ØŒ کوچکترین تغییری در Ù…Øیط باعث Ù…ÛŒ گردد Ú©Ù‡ Øیوان عکس العمل نشان داده Ùˆ از خوردن Ùˆ جویدن غذا Ùˆ اشیاء خودداری نماید. معمولأ Øضور موشها را Ù…ÛŒ توان از روی آلودگی هایی Ú©Ù‡ بطور مستقیم Ù…ÛŒ گذارند Ú©Ù‡ شامل Ùضولات ØŒ ادرار ØŒ چربیها یا Ù„Ú©Ù‡ ها ØŒ مو Ùˆ قسمتهای جویده شده Ùˆ غیره Ù…ÛŒ باشد Ùˆ به خوبی توسط این علائم Ù…ÛŒ توان وجود موش را در Ù…ØÙ„ شناسائی نمود.
برای کنترل موش Ù…ÛŒ توان از Øضور موشها به یک منطقه یا اردوگاه یا یک ساختمان بوسیله ایجاد موانع یا استÙاده از مواد دور کننده ØŒ Øمایت از شکارچیان طبیعی مثل سگ Ùˆ گربه Ùˆ یا از وسائل مکانیکی از قبیل تله بویژه در زمانی Ú©Ù‡ طعمه گذاری با سموم اØتمال مسمومیت کودکان را بدنبال داشته باشد پیشنهاد Ù…ÛŒ گردد.
طعمه گذاری Ùˆ استÙاده از سموم باید زیر نظر کارشناسان متخصص Ùˆ با سمومی مثل وارÙارین ØŒ اکتوسین سی Ùˆ کوماکلر انجام گیرد.
ج) گند زدائی و از بین بردن عوامل میکروبی :
به Ú©Ù…Ú© عوامل Ùˆ روشهای گوناگون میتوان آلودگیها Ùˆ عوامل بیماریزا در Ù…Øیط ØŒ لباس ØŒ رختخواب ØŒ آب ØŒ مواد غذائی Ùˆ سایر قسمتها را ازبین برد Ùˆ یا کنترل کرد.
سوزاندن ØŒ Øرارت دادن ØŒ جوشاندن موجب نابودی باکتریها شده Ùˆ آلودگی را پاک Ù…ÛŒ کند آلودگی مایعاتی مانند شیر ØŒ آب Ùˆ برخی اجسام را از این طریق Ù…ÛŒ توان از بین برد .
برخی از مواد مانند الکل ØŒ آهک ØŒ صابون ØŒ پودر های پاک کننده ØŒ ساولن ØŒ کلر ØŒ دتول ØŒ هالامید Ùˆ کرئولین برای گند زدائی توالت ØŒ Øمام ØŒ وسائل آب Ùˆ Ùاضلاب مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرند.
آهک ارزانترین گند زدا است ØŒ از اختلاط آب با آهک ØŒ شیر آهک بدست Ù…ÛŒ آید Ú©Ù‡ جهت گند زدائی مدÙوع با غلظت Ú©Ù… مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد .
کلر Ùˆ هالامید برای گند زدائی آب ØŒ غذا ØŒ Ø³Ø·ÙˆØ Ùˆ اماکن آلوده مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد.
برخی از گند زدا ها در بازار یاÙت میشوند Ùˆ برای پاک کردن Ùˆ از بین بردن میکروبها قابل استÙاده هستند.
اصولأ مواد میکروب Ú©Ø´ Ùˆ پاک کننده از طریق مسئولین هلال اØمر Ùˆ بهداشت در اختیار آسیب دیدگان قرار خواهد گرÙت Ùˆ روشهای استÙاده از آنها ØªÙˆØ¶ÛŒØ Ø¯Ø§Ø¯Ù‡ Ù…ÛŒ شود.
الÙ) مشکلات ناشی از Øشرات ØŒ جوندگان Ùˆ موجودات موذی در اردوگاهها
از مشکلات دیگری Ú©Ù‡ متعاقب بØرانها ایجاد شده Ùˆ سلامت آسیب دیدگان را بخطر Ù…ÛŒ اندازد رشد Ùˆ تکثیر عوامل میکروبی بیماریزا Ùˆ نیز تکثیر Øشرات از قبیل مگس ØŒ پشه ØŒ سوسک Ùˆ همچنین تکثیر جوندگان به ویژه موش را Ù…ÛŒ توان نام برد Ùˆ در بعضی مواقع بخاطر بر همزدن Ù…Øیط زیست طبیعی موجوداتی از قبیل گزندگان ØŒ مار ØŒ عقرب ØŒ رطیل Ùˆ برخی جانوران منطقه ØŒ امنیت آسیب دیدگان را تهدید نموده Ùˆ مشکلات آنها را مضاع٠خواهند کرد.
وجود اجساد ØŒ لاشه موجودات ØŒ دÙع نا صØÛŒØ Ùضولات Ùˆ مدÙوع ØŒ تلنبار شدن زباله ØŒ وجود برکه ها Ùˆ ماندآبها ØŒ Ùساد مواد غذائی Ùˆ معضلاتی Ú©Ù‡ بویژه در روزهای اولیه بØران Ùˆ سپس تا هنگام ساماندهی Ùˆ ایجاد نظم در Ù…Øلهای اسکان آسیب دیدگان بوجود Ù…ÛŒ آید موجب تعÙÙ† شدید شده Ùˆ شرایط مناسبی برای میکروبها ØŒ Øشرات Ùˆ موجودات موذی Ùراهم Ù…ÛŒ کنند. بعضی میکروبها از خود موادی ØªØ±Ø´Ø Ù…ÛŒ کنند Ú©Ù‡ به آنها سم Ù…ÛŒ گویند Ùˆ این سموم Øتی با Øرارت هم از بین نرÙته Ùˆ ممکن است از راههای مختل٠مثل خوردن غذای آوده وارد بدن شده Ùˆ ایجاد مسمومیت نمایند. همچنین عوامل بیماریزا از طریق نیش زدن Øشره ØŒ مدÙوع Øشره ØŒ خوردن Ùˆ له شدن Øشره Ùˆ استنشاق هوای آلوده به مدÙوع Øشره ناقل به اشخاص سالم انتقال Ù…ÛŒ یابند. ترس از بندپایانی مثل عنکبوتها ØŒ عقربها گاهأ منجر به ضایعات عصبی Ù…ÛŒ شوند، ایجاد مزاØمت Ùˆ آزار بصورت نیش Ùˆ گزش به ویژه در کودکان Ùˆ اشخاصی Ú©Ù‡ پوست بدنشان ظری٠و Øساس بوده Ùˆ سبب تØرکات پوستی آنها Ù…ÛŒ شوند.
موشها علاوه بر خسارات اقتصادی که بر منابع غذائی وارد می کنند مخاطرات بهداشتی ایجاد کرده و موجب بروز بیماری می گردند.
ب) راههای پیشگیری و مبارزه با موجودات موذی و عوامل بیماریزا:
بهداشت عمومی یکی از عوامل مهم در سلامت مردم است ØŒ برای تأمین سلامت جامعه ØŒ بهداشت هم به صورت Ùردی Ùˆ هم به صورت اجتماعی باید رعایت گردد. بهداشت Ùردی Ùˆ اجتماعی مکمل یکدیگرند Ùˆ رعایت بهداشت Ùردی به تنهایی کاÙÛŒ نخواهد بود زیرا انسان جدا از مردم Ùˆ اجتماع زندگی نمی کند Ùˆ رعایت یا عدم رعایت بهداشت هر Ùرد روی سلامت سایرین اثر Ù…ÛŒ گذارد.
1- بهسازی Ùˆ ایمن سازی Ù…Øیط :
ساده ترین Ùˆ عملی ترین اقدامی Ú©Ù‡ هر Ùرد Ù…ÛŒ تواند در پیشگیری از عوامل بیماریزائی Ùˆ رشد Ùˆ تکثیر موجودات موذی از خود نشان دهد بهسازی Ù…Øیط است بدین معنی Ú©Ù‡ میکروبها ØŒ Øشرات ØŒ جوندگان Ùˆ موجدات موذی در Ù…Øیطهائی رشد Ùˆ تکثیر پیدا Ù…ÛŒ کنند Ú©Ù‡ شرایط لازم را برای زندگی داشته باشند این شرایطچیزی نیست جز آلودگیها ØŒ ناپاکیها ØŒ مواد زائدی مثل پسمانده های غذا Ùˆ زباله ها ØŒ ماندآبها Ùˆ برکه های Ùاضلاب Ùˆ در مجموع شرایطی Ú©Ù‡ موجودات Ú©ÙˆÚ†Ú© Ùˆ بزرگ بتوانند به راØتی رشد Ùˆ تکثیر پیدا کنند. بهسازی Ù…Øیط در واقع اقداماتی است Ú©Ù‡ این شرایط را از بین Ù…ÛŒ برد، بعبارتی با اقداماتی مثل جمع آوری صØÛŒØ Ùˆ به موقع زباله Ùˆ مواد زائد Ùˆ دور کردن این مواد روی پنجره ها Ùˆ چاه های Ùاضلاب ها ØŒ پوشاندن آب انبارها Ùˆ مخازن آب ØŒ دÙع صØÛŒØ Ù…Ø¯Ùوع Ùˆ Ùضولات ØŒ ØÙاظت شخصی Ùˆ اقدامات مشابه Ù…ÛŒ توان بدون استÙاده از Ù‡ گونه مواد شیمیائی مثل سموم Ùˆ مواد ضد عÙونی کننده ØŒ Ù…Øیط را بهسازی نمود بطوریکه امکان نشو Ùˆ نما برای موجودات موذی Ùˆ میکروبها Ùراهم نشود ØŒ با رعایت نظاÙت Ùˆ سالم سازی Ù…Øیط علاوه بر پیشگیری از بیماریها ØŒ از آلوده کردن Ù…Øیط توسط سموم Ùˆ مواد شیمیائی خودداری شده Ùˆ همراه شرایط طبیعی Ù…Øیط ØÙظ خواهد شد.
2- استÙاده از مواد شیمیائی (سموم Ùˆ مواد گند زدا ):
دربعضی شرایط به دلیل بالا بودن آلودگی به ناچار باید از مواد شیمیائی نیز استÙاده کرد اما استÙاده از این مواد هم زمانی مؤثر خواهد بود Ú©Ù‡ با بهسازی Ù…Øیطهمراه باشد ØŒ استÙاده از سموم Ùˆ مواد شیمیادی نیاز به متخصصین Ùˆ آگاهی داشته Ùˆ هر نوع سمی را نمی توان به راØتی در Ù…Øیط مسکونی استÙاده کرد مگر زیر نظر کارشناسان مربوطه Ùˆ با رعایت نکات امنی ØŒ در غیر این صورت ممکن است علاوه بر تأثیرات بد زیست Ù…Øیطی Ùˆ مقاومت موجوات Ùˆ میکروبها موجب مسمومیت اÙراد شده Ùˆ زیانهائی به بار آید.
بکار بردن سمومی Ú©Ù‡ در بسته های مخصوص خانگی Ùˆ یا قوطیهای تØت Ùشار (اسپری) تهیه شده Ùˆ در شرایط بØران Ú©Ù…Ú© مؤثری در کاهش Øشرات Ùˆ موجودات موذی خواهند کرد.
3- روشهای کنترل Ùˆ ØÙاظت :
1- مگس و پشه :
- از بین بردن آبهای راکد Ùˆ عل٠های سطØÛŒ در آبهای راکد
- نصب توری و پشه بند
- دÙع صØÛŒØ Ù…Ø¯Ùوع Ùˆ Ùضولات
- جمع آوری Ùˆ دÙع صØÛŒØ Ø²Ø¨Ø§Ù„Ù‡
- پاشیدن Ù†Ùت یا گازوئیل روی آبهای سطØÛŒ راکد Ùˆ Ùاضلاب
- استÙاده از سمومی مثل Ùایکام ØŒ بایگون ØŒ پرمترین (آمبوش – کوپکس ) زیر نظر کارشناسان مربوطه
2- شپش :
اسکان تعدادی از مردم در اردوگاها Ùˆ سر پناهای موقت به علت تماس نزدیک اÙراد سالم با اÙراد آلوده خطر شیوع Ùˆ تکثیر این Øشره را Ùراهم Ù…ÛŒ سلزد . شپش بدن Ú©Ù‡ ناقل Ù…ÛŒ باشد تقریبأ همیشه بین لباس وپوست پیدا Ù…ÛŒ شود انتقال عوامل بیماریزا از طریق مدÙوع شپش Ùˆ یا شپش له شده انجام Ù…ÛŒ گیرد، تعداد شپش ها زمانیکه بهداشت Ùردی ضعی٠بوده (کمبود آب ØŒ صابون Ùˆ یا لباس ) Ùˆ یا تعداد جمعیت زیاد باشد Ùˆ یا هوا سرد باشد اÙزایش پیدا Ù…ÛŒ کند.
برای کنترل این Øشره باید به مکان شستشو Ùˆ Øمام دسترسی پیدا کرد ØŒ شستشوی بدن با آب گرم Ùˆ صابون ØŒ شستشوی لباسها با مواد شوینده قوی Ùˆ آب داغ Ùˆ خشک نمودن آنها در مقابل نور خورشید ØŒ در صورت امکان استÙاده از اتوی داغ ØŒ عدم استÙاده از برس یا شانه اÙراد دیگر ØŒ کوتاه کردن موها بسیار مؤثر Ù…ÛŒ باشد، در صورت امکان Ùˆ دسترسی Ù…ÛŒ توان به راØتی از شامپو بنزن هگزاکلراید استÙاده کرد.
در مواردی دیده شده Ú©Ù‡ در اردوگاها برای مبارزه با شپش اقدام به سمپاشی داخل اماکن Ù…ÛŒ کنند Ú©Ù‡ به هیچ وجه اØتیاجی به آن نیسشت Ùˆ جز به خطر انداختن سلامتی اشخاص Øاصلی نخواهد داشت زیرا شپش مدت بسیار کوتاهی در خارج از بدن Ù…ÛŒ گذراند Ùˆ سریعأ خود را را به بدن Ù…ÛŒ رساند.
استÙاده از مواد شیمیائی Ùˆ سموم زیر در صورتیکه زیر نظر کارشناسان مربوطه انجام گیرد توصیه میشود.
پرمترین5/2 5 در هزار روی سر Ùˆ بدن اÙراد Ùˆ پودر گامکسان 1 درصد Ùˆ DDT 10 درصد برای لباسها Ùˆ Ù…Øلهای خواب استÙاده گردد.
ساس:
ساسها اغلب اوقات خود را در شکاÙها ØŒ ترکها Ùˆ سایر Ù…Øلهای قابل اختÙا در دیوارها Ùˆ سق٠اماکن Ùˆ Øیوانی Ù…ÛŒ گذارنند Ùˆ نیش آنها ممکن است باعث اثرات پوستی خیلی شدید، خارش Ùˆ بر اÙروختگی صورت شده Ùˆ در مواردی موجب تهوع Ùˆ تند شدن نبض گردد.
مبارزه شیمیائی با این Øشره باید زیر نظر کارشناسان متخصص انجام گیرد Ú©Ù‡ در این صورت میتوان از سمومی مثل لیندین ØŒÙایکام ØŒ دلتامترین ØŒ پرمترین ØŒ استÙاده Ùˆ Ø³Ø·ÙˆØ Ø±Ø§ سمپاشی نمود.
3- Ú©Ú© :
کنترل Ú©Ú© ها اصولأ با تمیز کردن Ù…ØÙ„ زندگی مردم در سرپناها Ùˆ نظاÙت وسائل خواب Ùˆ لباس ها Ù…ÛŒ توان Ù…Øیط را برای این Øشره نامناسب کرد. در صورت آلودگی Ú©Ú© به طاعون لازم است Ù…ØÙ„ اردوگاه از منطقه آلوده به Ù…ØÙ„ دیگری انتقال داده شود Ùˆ مبارزه با Ú©Ú© بطور جدی در لانه جوندگان بعمل آید.
مبارزه شیمیائی با Ú©Ú© زیر نظر کارشناسان متخصص صورت گیرد Ùˆ میتوان از سمومی مثل کوپکش یا آبوش ØŒ بایگون ØŒ Ùایکام ØŒ دیازینون Ùˆ مالاتیون استÙاده کرد.
4- سوسک :
سوسکها برای ادامه زندگی به مقدار کاÙÛŒ آب Ùˆ غذا Ùˆ Ù…ØÙ„ÛŒ برای مخÙÛŒ شدن نیاز داشته Ú©Ù‡ غالبأ در آشپزخانه ها ØŒ پشت Ùˆ اطرا٠کمد ها ØŒ گنجه ها Ùˆ Ù‚Ùسه ها ØŒ ظر٠شوئی ها ØŒ یخچال Ùˆ نواØÛŒ Ú©Ù‡ Ù…ØÙ„ نگهداری مواد غذائی هستند همچنین لوله ها Ùˆ دودکشها Ùˆ Ùاضلاب رودها زندگی Ù…ÛŒ کنند.
کلید اصلی مبارزه با سوسکها پاکیزگی Ùˆ نظاÙت بوده Ùˆ استÙاده از Øشره Ú©Ø´ بدون آنکه همراه Ùˆ متکی به بهسازی Ùˆ بهداشت باشد Ùقط آسایش موقت ایجاد کرده Ùˆ راه اساسی نیست. لذا باید Ù…Øیط را کاملأ تمیز کرد Ùˆ از ریخت Ùˆ پاش ذرات مواد غذائی خودداری Ùˆ Ú©Ùشور یا Ù…ØÙ„ خروج Ùاضلاب با توری ریز پوشیده شود . زباله به موقع جمع آوری Ùˆ درب کیسه کاملأ بسته شود استÙاده از سمومی Ú©Ù‡ برای مصار٠خانگی تهیه شده Ùˆ در بسته های ساده Ùˆ قوطیهای تØت Ùشار (اسپری) Ùˆ قلمهای سوسک Ú©Ø´ مثل بایگون ØŒ مالاتیون ØŒ کوپکس ØŒ سولÙاگ ØŒ دیازینون Ùˆ Ùایکام زیر نظر کارشناسان متخصص استÙاده نمود.
5- موش :
موش ها Øیوانات بسیار باهوش Ùˆ در عین Øال نسبت به رویدادهای اطرا٠خود مشکوک Ù…ÛŒ باشند ØŒ کوچکترین تغییری در Ù…Øیط باعث Ù…ÛŒ گردد Ú©Ù‡ Øیوان عکس العمل نشان داده Ùˆ از خوردن Ùˆ جویدن غذا Ùˆ اشیاء خودداری نماید. معمولأ Øضور موشها را Ù…ÛŒ توان از روی آلودگی هایی Ú©Ù‡ بطور مستقیم Ù…ÛŒ گذارند Ú©Ù‡ شامل Ùضولات ØŒ ادرار ØŒ چربیها یا Ù„Ú©Ù‡ ها ØŒ مو Ùˆ قسمتهای جویده شده Ùˆ غیره Ù…ÛŒ باشد Ùˆ به خوبی توسط این علائم Ù…ÛŒ توان وجود موش را در Ù…ØÙ„ شناسائی نمود.
برای کنترل موش Ù…ÛŒ توان از Øضور موشها به یک منطقه یا اردوگاه یا یک ساختمان بوسیله ایجاد موانع یا استÙاده از مواد دور کننده ØŒ Øمایت از شکارچیان طبیعی مثل سگ Ùˆ گربه Ùˆ یا از وسائل مکانیکی از قبیل تله بویژه در زمانی Ú©Ù‡ طعمه گذاری با سموم اØتمال مسمومیت کودکان را بدنبال داشته باشد پیشنهاد Ù…ÛŒ گردد.
طعمه گذاری Ùˆ استÙاده از سموم باید زیر نظر کارشناسان متخصص Ùˆ با سمومی مثل وارÙارین ØŒ اکتوسین سی Ùˆ کوماکلر انجام گیرد.
ج) گند زدائی و از بین بردن عوامل میکروبی :
به Ú©Ù…Ú© عوامل Ùˆ روشهای گوناگون میتوان آلودگیها Ùˆ عوامل بیماریزا در Ù…Øیط ØŒ لباس ØŒ رختخواب ØŒ آب ØŒ مواد غذائی Ùˆ سایر قسمتها را ازبین برد Ùˆ یا کنترل کرد.
سوزاندن ØŒ Øرارت دادن ØŒ جوشاندن موجب نابودی باکتریها شده Ùˆ آلودگی را پاک Ù…ÛŒ کند آلودگی مایعاتی مانند شیر ØŒ آب Ùˆ برخی اجسام را از این طریق Ù…ÛŒ توان از بین برد .
برخی از مواد مانند الکل ØŒ آهک ØŒ صابون ØŒ پودر های پاک کننده ØŒ ساولن ØŒ کلر ØŒ دتول ØŒ هالامید Ùˆ کرئولین برای گند زدائی توالت ØŒ Øمام ØŒ وسائل آب Ùˆ Ùاضلاب مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرند.
آهک ارزانترین گند زدا است ØŒ از اختلاط آب با آهک ØŒ شیر آهک بدست Ù…ÛŒ آید Ú©Ù‡ جهت گند زدائی مدÙوع با غلظت Ú©Ù… مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد .
کلر Ùˆ هالامید برای گند زدائی آب ØŒ غذا ØŒ Ø³Ø·ÙˆØ Ùˆ اماکن آلوده مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد.
برخی از گند زدا ها در بازار یاÙت میشوند Ùˆ برای پاک کردن Ùˆ از بین بردن میکروبها قابل استÙاده هستند.
اصولأ مواد میکروب Ú©Ø´ Ùˆ پاک کننده از طریق مسئولین هلال اØمر Ùˆ بهداشت در اختیار آسیب دیدگان قرار خواهد گرÙت Ùˆ روشهای استÙاده از آنها ØªÙˆØ¶ÛŒØ Ø¯Ø§Ø¯Ù‡ Ù…ÛŒ شود.