پسوریازیس (صدفک پوستی) و راه های درمان آن

[alireza-res]

پسوریازیس یک بیماری غیرقابل علاج است، اما به روش های درمانی سیستمی و موضعی به خوبی پاسخ می دهد. حتی افراد مبتلا به پسوریازیس حاد نیز می توانند در ٨۵ تا ٩٠ درصد مواقع از شر التهاب های ناگهانی خلاص شوند.
درمان های موضعی پسوریازیس

دارو های لاغری موضعی می بایست مستقیما بر روی پوست آسیب دیده مالیده شوند، در چنین شرایطی دیگر خبری از عوارض جانبی داروهایی نخواهد بود که از طریق دهان بلعیده می شوند.
درمان های موضعی عبارتند از:
اسید سالیسیلیک : برخی از پزشکان برای بیماران مبتلا به پسوریازیس پماد اسید سالیسیلیک تجویز می کنند، این دارو زخم ها را پوسته پوسته می کند و پوست را صاف و نرم می کند. با این اوصاف استفاده از اسید سالیسیلیک بر روی سطح وسیعی از پوست، میتواند جذب شدن بیش از حد این ماده و بروز عوارض جانبی متعددی را در پی داشته باشد، عوارضی از قبیل سوزش پوست، ضعیف شدن ساقه مو و در نتیجه شکسته شدن و ریزش مو. تأثیر این درمان را می توان از متوسط تا عالی در نظر گرفت.
کرم های استروئیدی : این کرم ها اصلی ترین درمان پسوریازیس به شمار می روند، التهاب و سوزش پوست را کاهش داده و خارش را از بین برده و تولید بیش از حد سلول های پوستی (که عامل اصلی این بیماریست) را متوقف می کند. داروهای قوی تر تأثیر بیشتری نسبت به انواع ملایم تر دارند، لیکن عوارضی همچون سوختگی، سوزش و نازک شدن پوست را به همراه خواهد داشت. این دارو می بایست دقیقاً مطابق با دستورالعمل پزشک مصرف شود.
کلسیپوترین حاوی پمادهای موضعی : کلسیپوترین (پماد دایونکس)، یکی از مشتقات مصنوعی ویتامین D، در درمان پسوریازیس بسیار مؤثر و مناسب عمل کرده است، علی الخصوص زمانی که با پماد موضعی کورتیکواستروئید ترکیب می شود. برای اجتناب از عوارض جانبی این دارو می بایست مقادیر محدودی از آن را مورد استفاده قرار داد.
پمادها و شامپوهای قطران زغال سنگ (Coal tar) : این محصولات می توانند سرعت رشد سلول های پوستی را کاهش داده و علائم این بیماری را تسکین بخشند، اما برخی از افراد نسبت به عوارض جانبی این داروها حساس و آسیب پذیرند. عوارضی مانند فولیکولیت، جوش های کورک مانندی که پیازچه مو را هدف می گیرند. این داروها می بایست تحت نظر پزشک مصرف شوند.
رتینوئیدها : این داروها یکی از مشتقات مصنوعی ویتامین A می باشد که می تواند در بهبود بیماران مبتلا به پسوریازیس مؤثر واقع شود، لیکن همچون استروئیدها سریع عمل نمی کنند. ممکن است رتینوئیدها خشکی و سوزش پوست را در پی داشته باشند.
نور درمانی : مقادیر معمول نور آفتاب (نه به اندازه ای که سبب آفتاب سوختگی شود) می تواند به التیام زخم های پسوریازیس کمک شایان ذکری کند. در مواردی که درمان پسوریازیس دشوار می شود و فرد به اکثر روش ها پاسخ نمی دهد، بسیاری از طبیبان به نوردرمانی روی می آورند. یکی از مؤثرترین انواع نوردرمانی PUVA (ترکیب داروی پسورالن و اشعه ماوراء بنفش A یا UVA) می باشد. البته این روزها PUVA کمتر مورد استفاده قرار می گیرد، چرا که تحقیقات نشان می دهد نوردرمانی خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد، حتی دهها سال پس از آن که فرد بیمار درمان را خاتمه داده است. برخی پزشکان درمان با اشعه ماوراء بنفش B را تجویز می کنند؛ می توان این روش درمانی را به تنهایی یا در ترکیب با سایر روش ها از قبیل قطران زغال سنگ به کار بست. در اینجا از اشعه ماوراء بنفش هدف داری موسوم به UVB استفاده می شود. این روش به اندازه PUVA مؤثر است، با این تفاوت که خطر ابتلا به سرطان با این نوع درمان کاهش می یابد.
داروهای خوراکی : زمانی که سایر روش های درمانی مؤثر نیستند، پزشکان چاره ای نخواهند داشت جز تجویز داروهای خوراکی که متأسفانه برخی از آنها تأثیرات نامطلوبی بر سیستم ایمنی بدن می گذارد. یکی از این داروها، متوتریکسات می باشد (که در شیمی درمانی و آرتریت یا التهاب مفاصل نیز کاربرد دارد) که می تواند به نحو تحسین برانگیزی زخم های پسوریازیس را پاکسازی کند. اما می تواند عوارض جانبی نامطلوبی داشته باشد، لذا مصرف آن می بایست تحت نظر پزشک صورت گیرد و به طور منظم از فرد بیمار آزمایش خون گرفته شود. رتینوئیدهای خوراکی (دارای خواصی مشابه ویتامین A)، می تواند تا حدی در درمان بیماران مبتلا به پسوریازیس مؤثر باشد. زنان در دوران بارداری و سه سال پس از آن می بایست این داروها را در کنار روش های کنترل زایمان مصرف کنند، چرا که این داروها می توانند اختلالات زایمان را در پی داشته باشند. درمان های جدید و نوظهوری برای افراد مبتلا به پسوریازیس و آرتریت وجود دارد، داروهای بیولوژیک متعددی که از پروتئین های انسانی و حیوانی مشتق شده اند و سعی در کنترل واکنش های سیستم ایمنی بدن دارند. این داروها نسبتاً مؤثرند اما بیش از حد گران قیمت هستند که از آن میان می توان به موارد زیر اشاره داشت:
آدالی موماب (هیومیرا)، آدالی موماب آتو (آمجویتا)، دارویی که از لحاظ زیستی مشابه با هیومیراست، اتانرسپت (انبرل)، اتانرسپت- اس زد زد اس (ارلزی)، ایکسکیزوماب (تالز)، سکیوکینوماب (کازنتیکس) و یوستکینوماب (استلارا).